BASIN AÇIKLAMASI;

AİLE ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANLIĞINA

KONU: Engelliler İçin 2020 Yılı Bitmeden Yüksek Sayıda Atama Yapılması ve Engelli Kotasının Yükseltilmesi İçin Yasal Düzenleme Yapılması

TARİH: 03.10.2020

Engellilerin İstihdamda Hakları Platformu; 78 ilden engellilik alanında faaliyet gösteren federasyonlar, dernekler, vakıflar, il engelli meclisleri, platformlar ve aktivistlerden oluşan 453 üyelik bir platformdur.
Bu platformun amacı; taraf olduğumuz başta BM Engelli Hakları Sözleşmesi, Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı, Avrupa İstihdam Stratejisi ve Uluslararası Çalışma Örgütü’nün 122 sayılı İstihdam Politikası Sözleşmesi olmak üzere diğer uluslararası sözleşmeler, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve ulusal istihdam mevzuatı bağlamında engellilerin istihdam haklarına erişimlerini ve istihdama yönelik politika ve uygulamaları takip etmek, hak ihlallerini ve sorunları görünür kılmak ve istihdama ilişkin sorunları ve çözüm önerilerini ilgili bakanlıklara, kurum ve kuruluşlara iletmek ve nihayetinde istihdam politikalarına etki etmektir.

Platform olarak, Ulusal İstihdam Stratejisine ve Stratejiye yönelik Eylem Planında yer alan hedeflere dikkat çekmek isteriz.
Bilindiği üzere 2014-2023 yılları arasını kapsayan ve 30 Mayıs 2014 tarihinde yürürlüğe giren Ulusal İstihdam Stratejisine göre engelliler, özel politika gerektiren gruplar arasında yer almıştır. Bu Stratejiden önce de, engellilerin istihdama erişim imkanlarının kolaylaştırılması ve engellerin ortadan kaldırılmasına yönelik hedeflere birçok ulusal politika belgesinde yer verilmiştir. 

Ulusal İstihdam Stratejisine yönelik 2017-2019 Eylem Planları metni içinde; engellilerin istihdamı konusunda uygulanan zorunlu kota sisteminin özel sektörde ve kamu sektöründe daha etkin bir şekilde hayata geçirilmesi ihtiyacı bulunduğu ortaya konmuş ve engellilerin işgücüne katılım oranı ve istihdamlarının artırılacağı, engelli işçi açık kontenjanlarının doldurulması yönünde çalışmalar yapılacağı hedefler arasında yer almıştır.

İstihdam politikalarında BM Engelli Hakları Sözleşmesi dikkate alınmalıdır.

Sözleşmenin temel felsefesi ayrımcılık karşıtı olmasıdır. Hiçbir ayrımcılığa maruz kalmadan engellilerin istihdamlarının sağlanması ve özellikle de Sözleşmede yer aldığı gibi engellilerin kamu sektöründe istihdam edilmeleri gerekmektedir.
Diğer yandan Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri doğrultusunda istihdam politikalarının engelliliğe ve cinsiyete duyarlı olması ve BM Engelli Hakları Komitesinin 9 Nisan 2019’da Türkiye’ye gönderdiği Nihai Gözlem Raporunda yer alan tavsiyelerin dikkate alınması da son derece önemlidir.

Bizler Engellilerin İstihdam Hakları Platformu olarak; engellilerin istihdam politikalarında yeni bir bakış açısına ve daha etkin politikalara ihtiyaç olduğunu beyan ederek aşağıdaki acil önlemlerin alınmasını talep etmekteyiz.

1. 2020 YILI BİTMEDEN YÜKSEK SAYIDA ATAMA YAPILMASI

İstihdam edilmeyi bekleyen binlerce engelli var.
2018 EKPSS ve kura başvurularının ardından atanamayanlar ve 2020 yılı EKPSS ve kura için başvuranlar da dahil istihdam edilmeyi bekleyen yaklaşık 100 bin engelli olduğunu söyleyebiliriz.
Bunların arasında; gelir ölçümü nedeniyle sosyal yardım kapsamı dışında kalıp bireysel hiçbir geliri olmadığı için ailesinden harçlık almak zorunda kalanlar ve engelli aylığı ile tek başına geçimlerini sağlamakta güçlük çekenler var.

Pandemi süreci engelliler için işsizlik sorununu daha da artırmıştır.
Özel sektörde çalışıp pandemi nedeniyle işveren tarafından ücretsiz izne ayırılanların durumu daha da vahimdir. Bu engellilerin arasında ailesini geçindirenlerin sayısı oldukça fazladır. Ücretsiz izne ayrılan engellilerin, bir iş yerinde çalışıyor görülmeleri nedeniyle başka bir işe görmeleri söz konusu değilken, işten çıkarma yasağı kalktığında ilk işsiz kalacakların ücretsiz izne çıkartılmış engelliler olacağı açıktır.
KPSS puanı ile binlerce personel alımı yapılırken EKPSS puanı ile alım yapılmamaktadır.
Son 2 yılda kurumların personel alımlarına baktığımızda KPSS ile çok sayıda personel aldıklarını, EKPSS puanı ile alım yapmadıklarını görüyoruz. Bu duruma en iyi örnek Sağlık Bakanlığına ait verilerdir. 2020 yılında sadece Sağlık Bakanlığı KPSS puanı ile farklı statüde 50 bin personel almış, bunların arasında EKPSS puanı ile alım yapılmamıştır.
Talebimiz: 31 Ekim 2020 tarihi itibarı ile tüm bakanlıkların, kurum ve kuruluşların memur açığı bildirimleri içinde yer alan engelli kontenjanlarının oldukça az olacağı bilindiğinden, bildirimlerinin sayıca artırılmasına yönelik Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının engelli kontenjanından bildirim yapılmasını sağlayacak özel bir çalışma yapmasını ve özellikle nitelikli kadrolardan bildirim yapılmasına dair süreci denetlemesini,
Engellilerin eğitimlerine/edindikleri mesleklere karşılık gelen kadrolarda istihdamlarının sağlanmasını,
Bir meslek edinememiş engelliler için yardımcı hizmetler kadrosu yerine genel idari hizmetlerden kadro açılması ve kura ile tercih yapacaklar ile ortaöğretim düzeyinden (lise) tercih yapacak olan adayların daha çok ekonomik desteğe ihtiyaçları oldukları düşünülerek atama sayılarının artırılmasını,
KPSS ile personel alımlarında eş zamanlı EKPSS puanı ile engelli personel alımının sağlanmasını,
Engelli öğretmen atamalarının MEB tarafından yapıldığı gibi engelli sağlıkçılarının atamalarının da Sağlık Bakanlığı tarafından yapılmasının sağlanması için Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmelik’te düzenleme yapılmasını,
Tercihleri sonrası kurumlarda oluşturulan komisyonlarca birçok engellinin atamasının reddedildiği ve bu nedenle bazı kontenjanların boş kaldığını biliyoruz. Tercihleri sonucu atanmış engelli adayların; hafızlık belgesi, bilgisayar sertifikası ya da benzer kurs belgelerinin olmayışı nedeniyle atamalarının iptali yerine, diğer şartları sağlamaları halinde atamalarının yapılması ve bu adaylara eksik olan belgeleri tamamlaması için hizmet içi eğitim programlarının düzenlenmesini, bir meslek edinememiş engelliler için yardımcı hizmetler kadrosu yerine, genel idari hizmetlerden kadro açılmasını,
Engelli örgütlerinin, EKPSS başvuru ve tercih kılavuzlarının hazırlık aşamalarında sürece dahil olmaları gerektiğini hatırlatarak; kılavuzlarda yer alan engelliliğe ve cinsiyete dayalı ayrımcı şartların ve engelli öğretmen alımlarında engellilik sağlık kurul raporunun alındığı hastaneden “öğretmen olur” raporu alım şartının kaldırılmasına yönelik acilen bir çalıştay yapılmasını ve bu amaçla Bakanlık nezdinde STK’ların dahil olduğu bir mekanizma kurulmasını,
Tüm bunlar dikkate alınarak 2020 yılı bitmeden kamudaki tüm boş kontenjanların (en az 7119 kadro olmak üzere) doldurulması amacıyla acilen bir atama planı yapılmasını
talep etmekteyiz.

2. İSTİHDAMDA ENGELLİ KOTASININ YÜKSELTİLMESİ

Mevcut yasal engelli kotası güncelliğini kaybetmiştir.
Son yıllarda kamuda sözleşmeli personel istihdamının artışına rağmen, bu artışın engellilerin kota hesabında etkisiz olması nedeniyle, 3’lük kotanın dolması ile karşı karşıyayız. Engelli kotasının doluyor olması, atama sayısını atamalardaki kadro sayısını azaltmıştır. Kurum ve kuruluşların, engelli personele yönelik ön yargılı olması ve memur açığı bildirimlerinde engelli memur bildirimi yapmaması önemli bir sorundur.

Avrupa ülkelerine bakıldığında, engelli nüfusu ülkemizden daha az olmasına rağmen, uygulanan kota daha fazladır. 
En son 1997 yılında 2’den 3’e çıkartılan engelli kotası, oran olarak güncelliğini yitirmiştir. 
Atama bekleyen binlerce engellinin istihdamını sağlayacak gerçekçi ve güncel bir kota artışına ihtiyaç vardır.

Talebimiz: Kamuda 3’lük engelli kotasının, istihdam edilmeyi bekleyen engellilerin artmasına karşılık yetersiz kaldığı, günümüz şartlarında hiç gerçekçi olmadığı ve bu nedenlerle kotanın güncellenmesi gerektiği bilinerek; bu yasama döneminde kota artışına yönelik yasal değişikliğin Hükümetimiz tarafından TBMM gündemine alınarak ivedilikle sonuçlandırılmasını, 
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca sürecin takip edilmesini,
Kamudaki engelli kotasının 95’inin dolmuş olmasına rağmen kotayı aşan sayıda engelli istihdamına engel bir mevzuatın olmadığını hatırlatarak; kota artışına yönelik yasal düzenleme yapılıncaya dek yüksek sayıda atama planı ile istihdam edilmeyi bekleyen engellilerin taleplerinin karşılanmasını
Talep etmekteyiz.

3. DESTEKLİ İSTİHDAM MODELİNİN ETKİN UYGULANMASI

Destekli istihdam modeli yerine korumalı işyerleri modeli uygulanmaya devam edilmektedir.
BM Engelli Hakları Komitesinin 9 Nisan 2019 tarihli Nihai Gözlem Raporunda Komite; engelli bireylere işgücü piyasasında istihdam fırsatları yaratmak yerine özellikle zihinsel ya da psiko-sosyal engelli bireyler için korumalı işyerlerinin teşvik edilmesinden endişe duyduğunu ifade etmiş ve korumalı işyerleri uygulaması ve ilgili yasa, politika ve uygulamaların kaldırılmasını tavsiye etmiştir.

Talebimiz:BM Engelli Hakları Sözleşmesinin ve Komitenin Nihai Gözlem Raporunda yer alan tavsiyelerinin dikkate alınarak, kapsayıcı istihdam için gerekli olan destekli istihdam modelinin etkin uygulanmasını,
Özel sektörde iş koçluğu uygulamasının her bir engelli işçiyi kapsayacak biçimde hayata geçirilmesini
Talep etmekteyiz.

ENGELLİLERİN İSTİHDAMDA HAKLARI PLATFORMU
1. 21 Diyarbekir Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
2. 68 Aksaray Görme Engelliler Gençlik ve Spor Kulübü Derneği
3. Abdullah Mutlu TOKGÖZ, Engelli, Siyasetçi, Aktivist-Ankara
4. Abuzer Akkanat -SİME-SEN Malatya Engelliler Komisyonu Koordinatörü
5. Adana Martı Engelliler Spor Kulübü Derneği
6. Adana Yıldız Engelliler Derneği
7. Adana Yıldız Engelliler Spor Kulübü Derneği
8. Adıyaman Anadolu GAP Görme Engelliler Derneği
9. Adıyaman GAP Görme Engelliler Derneği ve Spor Kulübü Derneği
10. Adıyaman Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
11. Aksaray Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
12. Aksaray Somuncu Baba Engelsiz Spor Kulübü Derneği
13. Aktif Engelliler Derneği, İzmir
14. Aktif Görme Engelliler Derneği Genel Merkez, Ankara
15. Aktif Görme Engelliler Derneği, Ankara
16. Albinizm Derneği, İstanbul
17. Ali GENÇ, Gazeteci, Aktivist-Bursa
18. Ali Haydar KOYUN Yazar/Aktivist Malatya
19. Ali YAYLACI-Türkiye Görme Engelliler Spor Federasyonunun Rize İl Temsilcisi
20. Altınokta Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği, Van
21. Altınokta Körler Derneği Adana Şubesi
22. Altınokta Körler Derneği Afyonkarahisar Şubesi
23. Altınokta Körler Derneği Amasya Şubesi
24. Altınokta Körler Derneği Ankara Şubesi
25. Altınokta Körler Derneği Antalya Şubesi
26. Altınokta Körler Derneği Aydın Şubesi
27. Altınokta Körler Derneği Bingöl Şubesi
28. Altınokta Körler Derneği Bursa Şubesi
29. Altınokta Körler Derneği Çanakkale Şubesi
30. Altınokta Körler Derneği Denizli Şubesi
31. Altınokta Körler Derneği Diyarbakır Şubesi
32. Altınokta Körler Derneği Elazığ Şubesi
33. Altınokta Körler Derneği Elbistan Şubesi
34. Altınokta Körler Derneği Fethiye Şubesi
35. Altınokta Körler Derneği Gaziantep Şubesi
36. Altınokta Körler Derneği Genel Merkez, Ankara
37. Altınokta Körler Derneği İstanbul Şubesi
38. Altınokta Körler Derneği Kadın Meclisi
39. Altınokta Körler Derneği Kayseri Şubesi
40. Altınokta Körler Derneği Kocaeli Şubesi
41. Altınokta Körler Derneği Konya Şubesi
42. Altınokta Körler Derneği Kütahya Şubesi
43. Altınokta Körler Derneği Manisa Şubesi
44. Altınokta Körler Derneği Niğde Şubesi
45. Altınokta Körler Derneği Osmaniye Şubesi
46. Altınokta Körler Derneği Sakarya Şubesi
47. Altınokta Körler Derneği Samsun Şubesi
48. Altınokta Körler Derneği Tekirdağ Şubesi
49. Altınokta Körler Derneği Trabzon Şubesi
50. Altınokta Körler Derneği Uşak Şubesi
51. Altınokta Körler Derneği Van Şubesi
52. Altınokta Körlere Hizmet Vakfı, Ankara
53. Amasya Engelliler Spor Kulübü Derneği
54. Amasya Yeşilırmak Engelliler Gençlik ve Spor Kulübü Derneği
55. Ana Kucağı Derneği, Ankara
56. Anadolu Engelliler Dayanışma Derneği, Isparta/Yalvaç
57. Anadolu Engelliler Spor Kulübü Derneği, Ankara
58. Anadolu Lions Diyabet Teşhis Tedavi ve Eğitim Vakfı (ALDİVAK), Ankara
59. Anadolu Sessiz Umutlar Derneği, Ankara
60. Anatolia Engelliler Spor Kulübü Derneği, Ankara
61. Ankara Altınokta Spor Kulübü Derneği
62. Ankara Engelsiz Toplum Oluşturma Derneği
63. Ankara Hitit Gençlik ve Spor Derneği
64. Ankara İnovatif Görme Engelliler Gençlik Spor Kulübü Derneği
65. Ankara İnovatif Görme Engelliler Kulüpler Birliği
66. Ankara Mavi Ay Otistik Çocuklar ve Aileleri Derneği
67. Antalya Engel Tanımayanlar Derneği
68. Antalya Özel Sporcular Gençlik ve Spor Derneği ve Kulübü Derneği
69. Ardahan Göle Engelliler Derneği
70. Artvin Engelliler Derneği
71. Artvin Görme Engeller Spor Kulübü Derneği
72. Aslan KAYA, Türkiye Görme Engelliler Spor Federasyonu Ağrı İl Temsilcisi
73. Ataşehir Engelliler Dayanışma Derneği, İstanbul
74. Ataz Şafak Spor Kulübü Derneği, Ankara
75. Atılgan Engelliler Spor Kulübü Derneği, Ankara
76. Atılgan Engelsiz Kültür ve Spor Derneği
77. Avrasya Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği, İzmir
78. Ayhan Zenbilci-Yazar, Programcı, Bursa
79. Ayyıldız Engelliler Gençlik Spor Kulübü Derneği, Ankara
80. Ayyıldız Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği, Ankara
81. Bandırma Bedensel Engelliler Derneği (BABED), Bandırma
82. Bandırma Engelime Renk Ver Yardımlaşma ve Spor Kulübü Derneği
83. Başkent Engelliler Spor Kulübü Derneği, Ankara
84. Batıkent Engelliler Gençlik Spor Kulübü Derneği, Ankara
85. Batman Engelliler Spor Kulübü Derneği
86. Batman Zihinsel Engellileri Eğitim ve Koruma Derneği
87. Beşiktaş Engelliler Spor Kulübü Derneği İstanbul
88. Beyaz Baston Görme Engelliler Derneği Alanya İlçe Temsilciliği (Antalya)
89. Beyaz Baston Görme Engelliler Derneği Burdur İl Temsilciliği
90. Beyaz Baston Görme Engelliler Derneği Genel Merkez, Antalya
91. Beyaz Baston Görme Engelliler Derneği Manavgat İlçe Temsilciliği (Antalya)
92. Bilal KIZARTICI, Aktivist-İstanbul
93. Bilecik Bozüyük Engelliler Dayanışma Derneği
94. Bilecik Bozüyük İşitme Engelliler Gençlik Spor Kulübü Derneği ve Derneği
95. Bilecik Engelsiz Yarınlar Derneği (BİEYDER)
96. Bilecik Kent Konseyi Engelliler Meclisi
97. Bir Damla Kan Talasemi Derneği Şanlıurfa/Siverek
98. Birleşik Devlet Memurları Sendikası (BİRDEM-SEN)
99. Bismil Bedensel Engelliler Derneği, Diyarbakır
100. Biyonik Kulaklı Çocuklar Derneği (BİYONİK-DER) Ankara
101. Biyonik Kulaklı Çocuklar Derneği Adana İl Temsilciliği
102. Biyonik Kulaklı Çocuklar Derneği Antalya İl Temsilciliği
103. Biyonik Kulaklı Çocuklar Derneği Bilecik İl Temsilciliği
104. Biyonik Kulaklı Çocuklar Derneği Bursa İl Temsilciliği
105. Biyonik Kulaklı Çocuklar Derneği Eskişehir İl Temsilciliği
106. Biyonik Kulaklı Çocuklar Derneği Isparta İl Temsilciliği
107. Biyonik Kulaklı Çocuklar Derneği İstanbul İl Temsilciliği
108. Biyonik Kulaklı Çocuklar Derneği İzmir İl Temsilciliği
109. Biyonik Kulaklı Çocuklar Derneği Mersin İl Temsilciliği
110. Bolu Köroğlu Engelsiz Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği
111. Bolu Umut Işığı Engelliler Gençlik Kulübü Derneği
112. Bursa Değişim Engelliler Gençlik Spor Kulübü Derneği
113. Bursa Down Kardeşliği Derneği, Bursa
114. Bursa Genç Osmangazi Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
115. Bursa Karagöz Engelliler Gençlik ve Spor Kulübü Derneği
116. Bursa Karagöz Hacivat Engelliler Bilim Kültür ve Dayanışma Derneği
117. Bursa Merinos Engelliler Gençlik Spor Kulübü Derneği
118. Bursa Nilüfer Belediyesi Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği (BUGES)
119. Bursa Otizmli Bireyler ile Anneleri Yardımlaşma Derneği
120. Bursa Serebral Palsi Derneği (BURSEDER)
121. Bursa Spastik Engelliler Rehabilitasyon Vakfı
122. Bursa Uludağ Engelliler Gençlik Spor Kulübü Derneği
123. Cebrail KURNAZ-Özel Eğitimciler Temsilcisi, Burdur
124. Cemal GARİPOĞLU Türkiye Görme Engeller Spor Federasyonu Artvin İl Temsilcisi
125. Cemal UZUN, Engelliler Bakanlığı İstiyoruz Hareketi Lideri-İstanbul
126. Cizre Engellileri Koruma ve Dayanışma Derneği
127. Çanakkale Engelliler Derneği ve Spor Kulübü Derneği
128. Çankaya Belediyesi Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
129. Çankaya Kent Konseyi Engeli Meclisi Başkanlığı, Ankara
130. Çarşamba Bedensel Engelliler Derneği, Samsun
131. Çarşamba Bedensel Engelliler Gençlik ve Spor Kulübü Derneği, Samsun
132. Çatalağzı Engelliler Derneği, Kilimli/Zonguldak
133. Çocuk Alanında Çalışan Avukatlar Ağı (ÇAÇAv)
134. Denizli Engelliler Platformu
135. Denizli İşitme Engelliler Derneği
136. Denizli Otizm Derneği
137. Denizli Pamukkale Hemofili Derneği
138. Disleksi Öğrenme Güçlüğü Derneği, Ankara
139. Diyalizle Yaşam Engelliler Derneği, Kayseri
140. Diyarbakır Kayapınar Belediyesi Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
141. DMD İle Mücadele Gönüllüleri Platformu
142. Doğu Akdeniz Engelli Dernekleri Federasyonu, Mersin
143. Doğu Karadeniz MS (Multiple Skleroz) Özel Bireyler Derneği, Trabzon
144. Edirne Zihin ve Hareket Engelli Çocukları Koruma Derneği
145. Eğitim Gençlik Engelliler ve Spor Derneği, Samsun
146. Eğitimde Görme Engelliler Derneği (EGED), Ankara
147. Ekrem KOCA, Siyasetçi, Aktivist-Eskişehir
148. Elazığ Fırat Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
149. Elazığ Harput Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
150. Engel Siz Olmayın Derneği, Aydın-Kuyucak
151. Engelim Olmayın Derneği, Muğla-Datça
152. Engelli Aileleri Eğitim Kültür ve Dayanışma Derneği (ENAD) Manisa-Salihli Şubesi
153. Engelli Dernekleri Federasyonu, Ankara
154. Engelli Engelsiz Gençlik ve Spor Kulübü Derneği, Karabük
155. Engelli İnsan Hakları Derneği, Ankara
156. Engelli Kadınlar Derneği, Bursa
157. Engelli ve Aileleri Yardımlaşma Derneği, Ankara
158. Engelli ve Yakınları Eğitim, Kültür, Sağlık ve Spor Kulübü Derneği, Ankara
159. Engelliler Kültür Derneği, Bursa
160. Engelliler Kültür Sanat ve Yardımlaşma Derneği Genel Merkezi, Istanbul/Sultangazi
161. Engelliler Platformu
162. Engelliler ve Aileleri Eğitim ve Dayanışma Derneği (ENADER) Osmanbey/İstanbul
163. Engelliler ve Aileleri Eğitim ve Dayanışma Derneği (ENADER), İstanbul.
164. Engelliler ve Gençlik Derneği, Ankara
165. Engellilerle Yaşam Derneği, Ankara
166. Engelliyim Engel Tanımam Derneği, İskenderun
167. Engelsiz Arsuz Gençlik ve Spor Kulübü Derneği, Hatay
168. Engelsiz Eğitim Çalışanları Sendikası (ENGELSİZ EĞİTİM-SEN)
169. Engelsiz Eğitim Platformu, Aksaray
170. Engelsiz Eğitim Platformu, Antalya
171. Engelsiz Hacettepe Gençlik Spor Kulübü Derneği, Antalya İl Temsilciliği
172. Engelsiz Sağlık Çalışanları Sendikası (ENGELSİZ SAĞLIK-SEN)
173. Engelsiz ve Mutlu Yaşam Derneği, Ankara
174. Engelsiz Yaşamevi Derneği, Alanya /Antalya
175. Engelsiz Yürekler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, İstanbul
176. Engelsizkariyer. com Ulusal Engelli İstihdamı Danışmanlık Ajansı
177. Engin KONAKÇI, Aktivist-Ankara
178. Erciş İşitme Engelliler Derneği, Van
179. Erdek Engelli ve Engelli Aileleri Dayanışma Derneği (ENGEL-DER), Balıkesir
180. Ertuğrul TAŞ, Türkiye Görme Engelliler Spor Federasyonunun Adana İl Temsilcisi
181. Erzincan Down Sendromu Derneği
182. Eskişehir Engelliler Spor Kulübü Derneği
183. Eskişehir İşitme Engelliler Eğitim Kültür Gençlik ve Spor Kulübü Derneği
184. Eşit Yaşam Derneği, İzmir
185. Evrensel Görme Özürlüler Derneği Genel Merkez, Ankara
186. Fedakar ÖZDEMİR, Aktivist-Ankara
187. Galip Engelliler Spor Kulübü Derneği, Ankara
188. Gamze TEKEŞ, Eğitimci-Yazar, Aktivist-Ankara
189. Gaziantep Bedensel Engelliler Derneği
190. Gaziosmanpaşa Engelliler Spor Kulübü Derneği, İstanbul
191. Gören Kalpler Eğitim Derneği Genel Merkez, Ankara
192. Gören Kalpler Eğitim Derneği, Bodrum Şubesi
193. Gören Kalpler Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Ankara
194. Gören Kalpler Tandem Spor Kulübü Derneği
195. Görme Engelli Gaziler Derneği, Ankara
196. Görme Engelli Spor Kulüpleri Birliği, (60 Kulüp)
197. Görme Engelliler Bilişim İletişim Derneği (GENBİL), Ankara
198. Görme Engellilerin Eğitimine Destek Derneği, Ankara
199. Görme Özürlü Evrensel Hukukçular Derneği, Ankara
200. Görme Özürlüler Derneği (GÖZDER), İstanbul
201. Güçlü Eller Engelliler Kulübü Derneği, Ankara
202. Gülcan ERDEMİR, SAHİMSEN Engelliler Komisyonu Eskişehir Temsilcisi
203. Gülpınar DOĞAN, SAHİMSEN Engelliler Komisyonu İstanbul Temsilcisi
204. Gümüşhane Engelliler Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği
205. Hakkari Gençlik ve Engelliler Derneği
206. Hatice Çiydem YILDIZ, Altınokta Körler Derneği Gönüllüsü, Bursa
207. Hatice YILDIZ, Sosyal Hizmet Uzmanı, Aktivist-Ankara
208. Herkes için Turizm Derneği, İzmir
209. Hopa Bedensel Engelliler Derneği, Artvin
210. Hüseyin Özlük Siyasetçi Yazar, Aktivist, Ankara
211. Isparta İşitme Engelliler ve Aileleri Derneği
212. İnflamatuvar Bağırsak Hastaları ve Aileleri Yardımlaşma Derneği (İBHAYD), İzmir
213. İnovatif Düşünme Girişimcilik ve Hayat Boyu Öğrenme Derneği, Lalahan/Elmadağ-Ankara
214. İşitme Engelli Çocuklar ve Aileler Spor Kulübü Derneği Kültür Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği, Eskişehir
215. İşitme Engelliler ve Aileleri Derneği, İstanbul
216. İzmir Engel Siz Yaşam Derneği
217. Kahramanmaraş Akçakoyunlu İdman Yurdu Spor Kulübü Derneği
218. Kahramanmaraş Doğu Akdeniz Spor Kulübü Derneği
219. Kahramanmaraş Edeler Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
220. Kahramanmaraş Ertuğrulgazi Engelliler Spor Kulübü Derneği
221. Kahramanmaraş Gençlik Gücü Spor Kulübü Derneği
222. Kamuda Çalışan Engelliler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (KAMUENDER), Ankara
223. Karadeniz Görme Engeller Derneği Genel Merkezi, Ordu
224. Karahisar Kalesi Görmeyenler Gençlik ve Spor Kulübü Derneği
225. Karaman Engelliler Spor Kulübü Derneği
226. Kars Dolunay Derneği
227. Kırıkkale Görme Engelliler Derneği Genel Merkez
228. Kistik Fibrozis Aile ve Yardımlaşma Derneği (KİFDER), İstanbul
229. Kocaeli Otizmli Çocuklar Derneği
230. Kocaeli Serebral Palsi ve Tüm Özel Gereksinimli Birey ve Aileleri Rehabilitasyon Habilitasyon Sosyal Yardımlaşma Derneği (KOSEBDER)
231. Kolostomili ve Ostomililer Derneği, İzmir
232. Konya Ayyıldız Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
233. Konya Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
234. Konya Görme Engelliler Spor Kulüpleri Birliği Derneği
235. Konya Hilal Engelliler Spor Kulübü Derneği
236. Konya Karatay Engelliler Spor Kulübü Derneği
237. Konya Mevlana Engelliler Spor Kulübü Derneği
238. Kozcağız Engelliler Derneği, Bartın
239. Körlere Eğitim ve Destek Derneği (KÖRDES), İstanbul
240. Kumru Hasta Haklarını Koruma Derneği Ordu
241. Kurtuluş Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği, Ankara
242. Küresel Görme Engelliler Gençlik Spor Kulüpleri Topluluk Derneği
243. Kütahya Engelliler Zafer Kulübü Derneği
244. Lotus Engelliler Gençlik Spor Kulübü Derneği, Ankara
245. Malatya Gençlik Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
246. Malatya Yeşilyurt Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
247. Manisa Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
248. Manisa Spil Engelliler Spor Kulübü Derneği
249. Marmara İşitme Engelliler Derneği, İstanbul
250. Memnune Buket DOĞAN-Türkiye Görme Engelliler Spor Federasyonunun Kırşehir İl Temsilcisi
251. Mersin Engellileri ve Aileleri Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği
252. Mersin işitme Engelliler Eğitimine Destek ve Kalkındırma Derneği
253. Mersin Ortopedik Engelliler Derneği, Mersin
254. Miraç Dursun, Aktivist
255. Mobbing ile Mücadele Derneği Engellilik Genel Koordinatörlüğü
256. Mobbing ile Mücadele Derneği Genel Merkez, Ankara
257. Muhammed Abit ÇEVİK- Türkiye Görme Engelliler Spor Federasyonunun Siirt İl Temsilcisi
258. Mukaddes ÇAKMAK, Türkiye Kamu Çalışanları Sendikaları Konfederasyonu (KAMU-SEN) Engelli Komisyon Başkanı
259. Mustafa Oğuz MUCURLUOĞLU, Aktivist, Yazar-Ankara
260. Mustafa ÖLMEZ-Türkiye Görme Engeller Spor Federasyonunun Çankırı İl Temsilcisi
261. Nazilli Bedensel Engelliler Derneği
262. Necmettin ÖZEN / Engelli hakları savunucusu Cizre/Şırnak
263. Nurten AKTAŞ, Yazar, Aktivist-Ankara
264. Oğuzhan Ceran, Biyonik Kulaklı Çocuklar Derneği Konya Temsilcisi
265. Orta Karadeniz Engelliler Derneği, Samsun
266. Osman Nuri Bayrak, Aktivist- Ankara
267. Otizm Vakfı, Ankara
268. Otizmli Çocuklar Derneği, Erzurum
269. Öğretilebilir Çocukları Koruma Derneği, Ankara
270. Ökkeş DEMİRCİ, Türkiye Görme Engelliler Spor Federasyonunun Osmaniye İl Temsilcisi
271. Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Öğretmenleri Derneği (ÖZRÖ-DER), İstanbul
272. Özürler Kültür ve Dayanışma Derneği, Ankara
273. Pamukkale Sağır Spor Derneği
274. Pulmoner Hipertansiyon ve Skleroderma Hasta Derneği, Konak-İzmir
275. Ramazan ÇETİNKAYA, SAHİMSEN Engelliler Komisyonu İl Temsilcisi, Zonguldak
276. Raylı Sistemler Teknolojileri Mezunları Derneği (RESTDER) Engelsiz Bireyler Kolu, Eskişehir
277. Recep Hoşoğlu Rize Kent Konseyi Engelliler Meclisi Genel Sekreteri
278. Sağır Gençlik ve Doğa Sporları Federasyonu, Ankara
279. Sağlık Hizmetleri Sendikası (SAHİMSEN)
280. SAHİMSEN Engelliler Komisyonu
281. Sakarya Engelliler Güçlendirme Derneği
282. Salihli Zihinsel Engelli Öğrencileri Koruma Derneği, Manisa
283. Samsun Engelliler Federasyonu
284. Samsun İşitme Engellileri Derneği
285. Samsun İşitme Engellileri Spor Kulübü Derneği
286. Samsun Otizmli Çocuklar Derneği
287. Saruhanlı Engelliler Derneği Saruhanlı/Manisa
288. Selçuk Üniversitesi Otizm Derneği, Konya
289. Serebral Palsi ve Tüm Özel Gereksinimli Bireyler Araştırma Geliştirme Bilim Teknoloji ve Sosyal Yardımlaşma Derneği (DASEP), Kocaeli-Darıca
290. Serebral Palsili Bireyler ve Yakınları Derneği (SEBİDER), Bursa
291. Sessiz Meleklerin Sesi Derneği, Eskişehir
292. SESSİZSİNİZ Aktivist İşitme Engelliler Hareketi
293. Sınırlı Sorumlu Ege Tüm Engelliler Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi, İzmir
294. SİMESEN Engelliler Komisyonu
295. Sincan Ortopedik Özürlüleri ve Aileleri Dayanışma Derneği, Ankara
296. Sistinozis Hastalıkları Derneği, Ankara
297. Siverek Engelliler Derneği
298. Sivil Memurlar Sendikası (SİMESEN) Genel Merkez
299. SMA Hastalığı ile Mücadele Derneği, Tepebaşı/Eskişehir
300. Soma Bir Damla Ol Engelliler Derneği Manisa Soma
301. Sorgun Engelliler Umut Derneği, Yozgat
302. Suat ŞEKERCİ, Birleşik Devlet Memurları Sendikası Elazığ İl Temsilcisi
303. Süleymanpaşa Engelsiz Yaşam Derneği, Tekirdağ
304. Şanlı Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği, Şanlıurfa
305. Şehzadeler Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği, Manisa
306. Şişli Bedensel Engelliler Derneği, İstanbul
307. Şişli Can Zihinsel Engelliler Derneği, İstanbul
308. Şule ÖZCAN, Eğitimci-Yazar, Aktivist-Ankara
309. Şule SEPİN İÇLİ, Psikolog, Aktivist-Ankara
310. Tarık ÖNCÜ, Türkiye Disleksili Çocuklar Vakfı Samsun İl Temsilcisi
311. Timsahlar Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği Bursa
312. Toplum Ruh Sağlığı Derneği (TORSAD)
313. Trabzon Engelsiz Turizm Derneği
314. Trabzon Görme Özürler Sanat ve Spor Kulübü Derneği
315. Tunceli Bedensel Engelleri Destekleme Derneği
316. Tüketici Sorunları Derneği (TUSODER), İstanbul
317. Tülin EROL, Aktivist, Bodrum-Muğla
318. Tüm Engelliler Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, İzmir
319. Tüm Engelliler ve Aileleri Yardımlaşma Derneği (TEDAY), Ankara
320. Tüm Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezleri Derneği (ÖZERK-DER), Ankara
321. Türkiye Beyazay Derneği Erzurum Şubesi
322. Türkiye Disleksili Çocuklar Vakfı, Ankara
323. Türkiye Engelliler Meclisi Afyon İl Engelliler Meclisi
324. Türkiye Engelliler Meclisi Ankara İl Engelliler Meclisi
325. Türkiye Engelliler Meclisi Aydın İl Engelliler Meclisi
326. Türkiye Engelliler Meclisi Batman İl Engelliler Meclisi
327. Türkiye Engelliler Meclisi Bingöl İl Engelliler Meclisi
328. Türkiye Engelliler Meclisi Bursa İl Engelliler Meclisi
329. Türkiye Engelliler Meclisi Denizli İl Engelliler Meclisi
330. Türkiye Engelliler Meclisi Diyarbakır İl Engeliler Meclisi
331. Türkiye Engelliler Meclisi Elazığ İl Engelliler Meclisi
332. Türkiye Engelliler Meclisi Gaziantep İl Engelliler Meclisi
333. Türkiye Engelliler Meclisi Giresun İl Engelliler Meclisi
334. Türkiye Engelliler Meclisi Hatay İl Engelliler Meclisi
335. Türkiye Engelliler Meclisi Isparta İl Engelliler Meclisi
336. Türkiye Engelliler Meclisi İstanbul Anadolu Yakası İl Engelliler Meclisi
337. Türkiye Engelliler Meclisi İstanbul Avrupa Yakası İl Engelliler Meclisi
338. Türkiye Engelliler Meclisi İzmir İl Engelliler Meclisi
339. Türkiye Engelliler Meclisi Kahramanmaraş İl Engelli Meclisi
340. Türkiye Engelliler Meclisi Kars İl Engelliler Meclisi
341. Türkiye Engelliler Meclisi Kayseri İl Engelliler Meclisi
342. Türkiye Engelliler Meclisi Kocaeli İl Engelliler Meclisi
343. Türkiye Engelliler Meclisi Konya İl Engelliler Meclisi
344. Türkiye Engelliler Meclisi Kütahya İl Engelliler Meclisi
345. Türkiye Engelliler Meclisi Manisa İl Engelli Meclisi
346. Türkiye Engelliler Meclisi Mersin İl Engelliler Meclisi
347. Türkiye Engelliler Meclisi Nevşehir İl Engelliler Meclisi
348. Türkiye Engelliler Meclisi Ordu İl Engelliler Meclisi
349. Türkiye Engelliler Meclisi Rize İl Engelli Meclisi
350. Türkiye Engelliler Meclisi Sakarya İl Engelliler Meclisi
351. Türkiye Engelliler Meclisi Samsun İl Engelliler Meclisi
352. Türkiye Engelliler Meclisi Sinop İl Engelliler Meclisi
353. Türkiye Engelliler Meclisi Tekirdağ İl Engelliler Meclisi
354. Türkiye Engelliler Meclisi Uşak İl Engelliler Meclisi
355. Türkiye Engelliler Meclisi Van İl Engelliler Meclisi
356. Türkiye Engelliler Meclisi Zonguldak İl Engelli Meclisi
357. Türkiye Engelsiz Yaşam ve Sosyal Hizmet Vakfı (TEYVAK) Ankara
358. Türkiye Görme Engelliler Derneği (TURGED) Batman Şubesi
359. Türkiye Görme Engelliler Derneği (TURGED) Genel Merkez, İstanbul
360. Türkiye İşitme Engelliler Derneği, İstanbul
361. Türkiye Kas Hastalıkları Derneği Ankara Şubesi
362. Türkiye Kas Hastalıkları Derneği, İstanbul
363. Türkiye Körler Federasyonu
364. Türkiye Körler Vakfı Trabzon Şubesi
365. Türkiye Körler Vakfı, Ankara
366. Türkiye Ortopedik Engelliler Federasyonu
367. Türkiye Özel Eğitim Vakfı, Karabük
368. Türkiye Sakatlar Derneği (TSD) Genel Merkezi, İstanbul
369. Türkiye Sakatlar Derneği Adana Şubesi
370. Türkiye Sakatlar Derneği Afyon şubesi
371. Türkiye Sakatlar Derneği Akçakoca Şubesi
372. Türkiye Sakatlar Derneği Aksaray Şubesi
373. Türkiye Sakatlar Derneği Amasya Şubesi
374. Türkiye Sakatlar Derneği Anadolu Yakası Şubesi
375. Türkiye Sakatlar Derneği Ankara Şubesi
376. Türkiye Sakatlar Derneği Antalya Şubesi
377. Türkiye Sakatlar Derneği Avcılar Şubesi
378. Türkiye Sakatlar Derneği Ayancık Şubesi
379. Türkiye Sakatlar Derneği Aydın Şubesi
380. Türkiye Sakatlar Derneği Bafra Şubesi
381. Türkiye Sakatlar Derneği Bakırköy Şubesi
382. Türkiye Sakatlar Derneği Bandırma Şubesi
383. Türkiye Sakatlar Derneği Bartın Şubesi
384. Türkiye Sakatlar Derneği Bitlis Temsilciliği
385. Türkiye Sakatlar Derneği Bodrum Temsilciliği
386. Türkiye Sakatlar Derneği Burhaniye Şubesi
387. Türkiye Sakatlar Derneği Bursa Şubesi
388. Türkiye Sakatlar Derneği Büyükçekmece Şubesi
389. Türkiye Sakatlar Derneği Çanakkale Şubesi
390. Türkiye Sakatlar Derneği Çerkezköy Şubesi
391. Türkiye Sakatlar Derneği Çorlu Şubesi
392. Türkiye Sakatlar Derneği Çorum Şubesi
393. Türkiye Sakatlar Derneği Denizli Şubesi
394. Türkiye Sakatlar Derneği Elazığ Şubesi
395. Türkiye Sakatlar Derneği Emet Şubesi
396. Türkiye Sakatlar Derneği Erzurum Şubesi
397. Türkiye Sakatlar Derneği Eskişehir Şubesi
398. Türkiye Sakatlar Derneği Fethiye Şubesi
399. Türkiye Sakatlar Derneği Gaziantep Şubesi
400. Türkiye Sakatlar Derneği Gaziosmanpaşa Şubesi
401. Türkiye Sakatlar Derneği Gönen Şubesi
402. Türkiye Sakatlar Derneği Hatay Şubesi
403. Türkiye Sakatlar Derneği İstanbul Şubesi
404. Türkiye Sakatlar Derneği İzmir Şubesi
405. Türkiye Sakatlar Derneği Kapaklı Şubesi
406. Türkiye Sakatlar Derneği Karabük Şubesi
407. Türkiye Sakatlar Derneği Kastamonu Şubesi
408. Türkiye Sakatlar Derneği Kırıkkale Temsilciliği
409. Türkiye Sakatlar Derneği Kırklareli Şubesi
410. Türkiye Sakatlar Derneği Konya Şubesi
411. Türkiye Sakatlar Derneği Kütahya Şubesi
412. Türkiye Sakatlar Derneği Mardin Şubesi
413. Türkiye Sakatlar Derneği Mersin Şubesi
414. Türkiye Sakatlar Derneği Milas Temsilciliği
415. Türkiye Sakatlar Derneği Muğla Temsilciliği
416. Türkiye Sakatlar Derneği Nevşehir Şubesi
417. Türkiye Sakatlar Derneği Niğde Şubesi
418. Türkiye Sakatlar Derneği Ordu Şubesi
419. Türkiye Sakatlar Derneği Orhangazi Şubesi
420. Türkiye Sakatlar Derneği Samsun Şubesi
421. Türkiye Sakatlar Derneği Sinop Şubesi
422. Türkiye Sakatlar Derneği Suluova Şubesi
423. Türkiye Sakatlar Derneği Şile Temsilciliği
424. Türkiye Sakatlar Derneği Tarsus Şubesi
425. Türkiye Sakatlar Derneği Tekirdağ Şubesi
426. Türkiye Sakatlar Derneği Tokat Şubesi
427. Türkiye Sakatlar Derneği Uşak Şubesi
428. Türkiye Sakatlar Derneği Ünye Şubesi
429. Türkiye Sakatlar Derneği Zonguldak Şubesi
430. Türkiye Spina Bifida Derneği Ankara Şubesi
431. Ufuk Engelsiz Yaşam Derneği, İzmir
432. Uluslararası Görme Engelliler Spor Kulüpleri
433. Uluslararası Sivil Toplum Ağı Derneği, Trabzon
434. Uluslararası Toplum Gelişimi Derneği (UTGD) Ankara
435. Umut KOŞAN, Aktivist, Gazeteci, Sivas
436. Umut Yol Engellileri Koruma Derneği, Ankara
437. Uygar Görme Engeller Derneği Genel Merkezi, Bursa
438. Uygar Görme Engelliler Derneği, Ankara
439. Üç Yıldız Körler Derneği, Kocaeli
440. Ümraniye Tüm Engelliler Platformu, İstanbul
441. Van İşitme Engelliler Eğitim Gençlik Kültür ve Spor Kulübü Derneği
442. Yasam Boyu Eğitim Derneği, Ankara
443. Yaşadıkça. com
444. Yenimahalle Belediyesi Görme Engelliler Spor Kulübü Derneği
445. Yenimahalle Kent Konseyi Engelliler Meclisi, Ankara
446. Yeryüzü Serebral Palsililer Bilim Teknoloji Araştırma Geliştirme İnovasyon ve Sosyal Yardımlaşma Derneği (SEPARİNDER), İstanbul
447. Yeşil Iğdır Engelliler Derneği, Iğdır
448. Yeter SUCU, Aktivist, Ankara
449. Yusuf Durdurmuş, Sakarya Hendek Görme Engelliler Bağımsız Yaşam Koçu
450. Yüzümle Mutluyum Derneği, İstanbul
451. Zihinsel Engelliler Derneği, Erzurum
452. Zihinsel Engellileri Eğitim ve Koruma Derneği, Batman
453. Zihinsel ve Bedensel Engelsiz Yarınlar Derneği, İzmir/Ödemiş3